Μνημείο «Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου»

Το μαρμάρινο μνημείο του καλλιτέχνη Χάρη Χατζηβασιλείου που αφορά τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, ανεγέρθη το 1996 και βρίσκεται επί της Λεωφόρου Καραμανλή, στην πλατεία Αλησμόνητων Πατρίδων.
Η Γενοκτονία Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον ελληνικών πληθυσμών του Πόντου που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1922. Εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή περισσοτέρων από 350 χιλιάδων Ελλήνων του Πόντου. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον άνω Πόντο (Ρωσία) και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή το 1922 στην Ελλάδα. Τα γεγονότα αυτά αναγνωρίζονται επισήμως ως γενοκτονία στο ελληνικό κράτος, στη Σουηδία και στην Αυστραλία, αλλά και σε διεθνείς οργανισμούς όπως η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών.
Το ερμήνευμα του τεχνουργήματος από τον καλλιτέχνη είναι η συνέχεια των δύο γενεών από τη γενοκτονία ως την Αναγέννηση. Ο γέροντας της μεγάλης συμφοράς, εκφράζει τα δεινά, τη θλίψη, τον πόνο και τον καημό γι’ αυτούς που χάθηκαν και γι’ αυτούς που μείνανε στον Πόντο και είναι ακόμη ζωσμένοι τ’ άρματα έτοιμοι να υπερασπιστούν τα όσια και ιερά. Ο νέος, λεβεντόκορμος, παλικάρι, κουβαλά τις παραδόσεις, έχει στραμμένο το βλέμμα στην πολιτισμένη Ευρώπη και με υψωμένο το χέρι απαιτεί και διεκδικεί τα δίκαια. Η επιγραφή στο ειλητάριο αποτελεί κομμάτι του ποντιακού δίστιχου: «Η Ρωμανία κι αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο», που υποδηλώνει ότι «Το Έθνος κι αν σκλαβώθηκε, θ’ αναστηθεί και πάλι».

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΩΤΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ: Αρχείο Χρήστου Τέγου