Αρχιτεκτονική Φυσιογνωμία Φλώρινας

Το ποτάμι που κυλάει μέσα στην πόλη, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του ιστού της· έτσι, η Φλώρινα αρχικά κτίστηκε στις όχθες του. Επειδή στη νότια πλευρά του ποταμού υπάρχει ένας λόφος, η πόλη αναπτύχθηκε προς την άλλη πλευρά του. Πριν την απελευθέρωση της Φλώρινας το 1912 υπάρχουν δύο τύποι σπιτιών ταυτόχρονα : Τα “Λαϊκά”, τα οποία στεγάζουν αγρότες ή κτηνοτρόφους και τα “Μακεδονικού” τύπου, τα οποία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ανήκουν στους Τούρκους Αγάδες ή Μπέηδες ή σε χριστιανούς προύχοντες και αργότερα σε χωρικούς, που ήρθαν στην πόλη για λόγους ασφαλείας. Σ’ αυτούς τους λόγους οφείλονται και οι ομοιότητες ανάμεσα στους δύο τύπους.
Τα σπίτια αυτά, λοιπόν, είναι συνήθως διώροφα με τις χαρακτηριστικές προεξοχές (σαχνισιά) και πολλά παράθυρα στον όροφο, ενώ οι αυλές είναι εσωτερικές. Το ισόγειο των σπιτιών ήταν συνήθως χτισμένο με πέτρα και είχε λίγα μικρά παράθυρα για λόγους ασφαλείας, ενώ στον όροφο, ο οποίος ήταν χτισμένος με ελαφρότερα υλικά, υπήρχαν περισσότερα παράθυρα και η απόληξη με το έντονο γείσωμα της στέγης (συνήθως τριγωνικό). Το ισόγειο περιελάμβανε βοηθητικούς χώρους και αποθήκες, ενώ στον όροφο ήταν τα δωμάτια.
Μετά την απελευθέρωση ήρθαν πολλοί πρόσφυγες από το Μοναστήρι και τη γύρω περιοχή και εγκαταστάθηκαν μακρύτερα από το ποτάμι. Με την εισροή κι άλλων προσφύγων από τη Ρωσία και τη Μικρά Ασία σβήνει σιγά-σιγά η κοινωνική και οικονομική ζωή του ποταμού. Το νέο κέντρο της πόλης είναι δύο δρόμους πιο πάνω, στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Οι Μοναστηριώτες ανήγειραν νεοκλασικά και “εκλεκτιστικά” οικοδομήματα σηματοδοτώντας το τέλος της λαϊκής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και βοηθώντας στην ανάδυση της Φλώρινας ως αστικής ευρωπαϊκής πόλης. Τα “εκλεκτιστικά” κτίρια χωρίζονται σε τρία επίπεδα: ημιυπόγειο (έχει χρήσεις βοηθητικές), υπερυψωμένο ισόγειο (χώροι υποδοχής και διημέρευσης) και όροφο (ιδιωτικοί χώροι). Στον όροφο υπάρχει μπαλκόνι, που βρίσκεται πάνω από την κύρια είσοδο του σπιτιού. Σε λίγα από τα κτίρια υπάρχουν σοφίτες με φεγγίτες, ενώ όλα έχουν στέγη με κεραμίδια. Το συνηθέστερο χρώμα σ’ αυτά τα κτίρια ήταν η ώχρα ή το απαλό μπεζ, καθώς και οι αποχρώσεις του γκρι και του μπλε. Το κύριο γνώρισμα των “εκλεκτιστικών” κτιρίων είναι η συμμετρία, που παρουσιάζουν στην όψη.
Αυτό που είναι φανερό από την αρχιτεκτονική της Φλώρινας είναι η αρμονική συνύπαρξη των δύο τάσεων. Παρά τις διαφορές αποτελούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της πόλης.

ΠΗΓΗ : http://gym-esp-florin.flo.sch.gr/Calendar/Calendar04.html