Μουσική της Φλώρινας

Η περιοχή της Φλώρινας εκφράζεται με μια ιδιαίτερη μουσική, στην οποία ο Βαλκανικός ρυθμός ζωντανεύει μέσα από τα χάλκινα πνευστά και τις μπάντες. Η γκάιντα και ο ζουρνάς αντικαταστάθηκαν από το κλαρίνο, την τρομπέτα και το τρομπόνι, τα οποία ενώνονται μαγικά με το ταμπούρλο και παίζουν μουσική με μικρασιάτικες, βουλγάρικες, τσιγγάνικες, ποντιακές και ηπειρώτικες επιρροές. Σήμερα στην περιοχή της Φλώρινας υπάρχουν αρκετές μπάντες (κυρίως οικογενειακές) που συντελούν στη συνέχιση της ροής του βαλκανικού μουσικού ποταμού. Μια θεωρία θέλει τα χάλκινα να είναι κληρονομιά από τις ξένες στρατιωτικές μπάντες, τότε που η Φλώρινα ήταν σταθμός εμπόρων και αριθμούσε 45 χάνια.
Μια άλλη θεωρία λέει ότι τα χάλκινα πνευστά εμφανίσθηκαν στον ελλαδικό χώρο μετά το πρώτο τέταρτο του 19ου αιώνα και την επανάσταση του 1821, όταν σταδιακά διαμορφώνεται το νεοελληνικό κράτος πάνω σε δυτικά πρότυπα. Ο ερχομός των νέων διοικούντων από τη Δύση επηρεάζει και την πολιτιστική ζωή της εποχής.
Στη μουσική πραγματοποιούνται μεγάλες αλλαγές με την εμφάνιση μουσικών συνόλων δυτικού τύπου, όπως είναι οι πρώτες στρατιωτικές μπάντες στη Νότια Ελλάδα από το 1825 στο Ναύπλιο και στα Ιόνια νησιά που δεν γνώρισαν τουρκικό ζυγό, αλλά δυτικό. Η πρώτη μπάντα ιδρύεται το 1840 με το όνομα «Φιλαρμονική Εταιρία Κέρκυρας». Αργότερα στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου η εξάπλωση των μπαντών είναι ραγδαία. Στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας και ειδικότερα της Δυτικής Μακεδονίας η ίδρυση χάλκινων μπαντών σε στρατιωτικά πρότυπα πραγματοποιείται σε αυτή τη χρονική περίοδο σε διάφορες πόλεις, όπως το Μοναστήρι (Μπίτολα), κοντά στη Φλώρινα το 1891, στη Θεσσαλονίκη το 1903, στη Νάουσα το 1904, στη Βέροια το 1907, στη Κοζάνη το 1914 και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Οι μπάντες αυτές ικανοποιούσαν τις μουσικές ανάγκες των αστικών περιοχών (παρελάσεις, διάφορες τελετές, ψυχαγωγία κλπ).
Οι δυνατότητες των χάλκινων και των συνεργαζόμενων με αυτά οργάνων δεν αφήνουν ασυγκίνητους τους λαϊκούς οργανοπαίκτες της Φλώρινας. Τα όργανα αυτά κυρίως λόγω της μεγάλης έντασης που παράγουν υιοθετούνται και χρησιμοποιούνται σε διάφορες γιορτές, πανηγύρια, γάμους κλπ. αντικαθιστώντας σταδιακά κάθε παλιό όργανο. Στο μεταβατικό στάδιο υπήρχαν κομπανίες με μεικτά σχήματα όπου συνυπήρχαν ταυτόχρονα τα μικρής έντασης βιολιά, λάουτα ακόμα και το ούτι με τα μεγάλης έντασης χάλκινα. Αργά ή γρήγορα οι δύο κατηγορίες χωρίζουν από μόνες τους οδηγώντας στη διαμόρφωση ενός μουσικού συνόλου υψηλής έντασης. Έτσι, επικράτησε η λαϊκή χάλκινη κομπανία ή αλλιώς μπάντα.
Τα χάλκινα πνευστά για πολλούς έχουν αρχαιοελληνική προέλευση, ενώ για άλλους δυτική. Οι λαϊκοί οργανοπαίχτες πάντως εκφράζονται με τον πατροπαράδοτο τρόπο των προγόνων τους στην τεχνική και στην ερμηνεία. Βασίζονται στο αρχαιοελληνικό μουσικό σύστημα του Πυθαγόρα. Τις χάλκινες λαϊκές κομπανίες ή αλλιώς μπάντες τις βρίσκει κανείς σήμερα αποκλειστικά στη Δυτική Μακεδονία, όπου παίζουν τη μουσική των διαφόρων ντόπιων πολιτιστικών ομάδων με Ηπειρώτικες και σλαβικές επιρροές.

ΠΗΓΗ : https://echo.nextnet.gr/mousikh_xoroi_florinas.php