Ι.Ν. Αγίου  Νικολάου – Κρατερού

Ο ναός του Αγίου Νικολάου στο Κρατερό είναι μία τυπική τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική. Το εσωτερικό του ναού χωρίζεται στον κυρίως ναό, στο ιερό και στον γυναικωνίτη, ο οποίος βρίσκεται σε δεύτερο επίπεδο, ενώ στο συνολικό μήκος της νότιας πλευράς υπάρχει ανεξάρτητος νάρθηκας. Στη δυτική πλευρά και εφαπτόμενα σε αυτήν, βρίσκεται το πυργοειδές κωδωνοστάσιο, του οποίου η κατασκευή φανερώνει τις τεχνικές δυνατότητες των μαστόρων της εποχής.
Ο κυρίως ναός διαιρείται από τρία ζεύγη κιόνων και δύο ζεύγη πεσσών σε τρία κλίτη, εκ των οποίων τα δύο πλευρικά είναι ίσα μεταξύ τους, ενώ το κεντρικό δεσπόζει με την εσωτερική στέγασή του από ημικυκλική ψευδοκαμάρα. Το ιερό είναι τυπικό με τρεις κόγχες, εκ των οποίων μόνο η κόγχη του Ιερού Βήματος προβάλλεται ως προεξοχή στην εξωτερική όψη του ανατολικού τοίχου. Στη δυτική πλευρά του ναού διαμορφώνεται ο γυναικωνίτης, στον οποίο η πρόσβαση γίνεται από εσωτερικό κλιμακοστάσιο. Από τον γυναικωνίτη γίνεται και η πρόσβαση προς το κωδωνοστάσιο.
Στα τέλη του 19ου αιώνα χρονολογείται η ανέγερση του κωδωνοστασίου, σε μορφή φρουριακού –  αμυντικού πύργου, καθώς και του γυναικωνίτη, μέσω του οποίου άλλωστε γίνεται η πρόσβαση στο κωδωνοστάσιο.
Κατά το Μεσοπόλεμο το χαγιάτι με την ξύλινη κατασκευή αντικαταστάθηκε από πλινθόκτιστο νάρθηκα.

ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: https://www.academia.edu/Μελέτη αποκατάστασης μεταβυζαντινών ναών περιοχής Φλώρινας.
ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ: Αρχείο Χρήστου Τέγου